‘Wat zou de wereld ervan opknappen als iedereen z’n favoriete patroon in de Dramadriehoek zou kennen!’
In een gesprek met twee marketingmannen had ik net in een paar snelle halen de Dramadriehoek getekend. En daar was het heerlijke moment al, als de kwartjes gaan vallen. ‘Oooh.. dus daarom loopt het met mijn broer/collega/buurman/etc niet zo lekker…..’
De Dramadriehoek is zo’n krachtig model om te laten zien waarom communicatie vaak net anders loopt dat je hoopt.
‘Hoe kom je er nou bij om dit te gaan doen?’ Ik begon mijn standaard antwoord, zoals het hier op de site staat. En opeens vertelde ik ook over het ontstaan en de ontwikkeling van mijn eigen patroon in de Dramadriehoek.
De verdrietige, boze bril waardoor ik de wereld zag
Net als veel anderen ben ik opgegroeid in een omgeving met veel regels en veel ‘zo hoort het’. Dat was handig, want dan wist je precies wanneer je het ‘goed’ deed of wanneer je iets niet moest doen – of wanneer je iets stiekem moest doen. Ik geloof niet dat alle ge- en verboden letterlijk uitgesproken zijn. Als kind voelde ik wel aan hoe het zat. Of heb ik heb aangenomen dat ik wist hoe het zat.
Uit alle gebeurtenissen, klein en groot, leert een kind hoe het zich het best kan gedragen om zo goed mogelijk te passen in de wereld om hem heen. Daar is niks mis mee – zo leer je onderdeel te zijn van het geheel. Helaas kan een kind ook minder helpende conclusies uit trekken uit zijn ervaringen. Zo ook ik.
Ergens onderweg, als jong meisje nog, heb ik de conclusie getrokken dat mijn impulsiviteit, mijn zucht naar avontuur en mijn eigenwijzigheid niet zo gewaardeerd werd. Ik kon me beter aanpassen aan de (ongeschreven) regels. Dus werd ik voorzichtig. Ik ging goed opletten of mensen me wel ‘goed genoeg’ vonden en ging me daarnaar gedragen (of deed dingen stiekum – ik deed het gewoon toch, echte dadendrang is niet te stoppen). Aan de buitenkant paste ik me aan en het stukje van mezelf waarvan ik dacht dat het niet goed genoeg was, hield ik onder de pet.
Maar innerlijk aanpassen, echt veranderen – nee, dat deed ik niet. Met als gevolg dat terwijl ik mooi weer speelde, er in mijn hoofd een klein maar heel boos Viefje ontstond. Ik voelde me onbegrepen, er was er heel vaak een gevoel van ‘niet genoeg zijn’. Het werd een soort vanzelfsprekendheid.
Omdat ik die verdrietige, boze gevoelens zo voor mezelf hield en er nooit over sprak, kon de overtuiging ‘ik ben niet OK, tenzij ik me aanpas aan wat er van me verwacht wordt’ lekker groeien. Het werd de bril waardoor ik de wereld zag. En ik wist niet dat ik ‘m ophad. Ik was me niet bewust dat ik die overtuiging had. Kun je me volgen?
Een setje persoonlijke overtuigingen met een voorspellende waarde
In Transactionele Analyse noemen ze zo’n overtuiging Script. Je script is een setje persoonlijke overtuigingen, zowel positieve als negatieve, met een voorspellende waarde: je gelooft er zo heilig in dat het wáár is, dat je ernaar gaat leven. Je ziet alles in je leven door de bril van je script. Zo wordt het een selffulfilling prophecy, maar eentje waar je je niet van bewust bent.
Dit script – ‘ik ben OK als ik me aanpas aan wat er van me verwacht wordt’ – nam ik mee in mijn volwassen leven. Mijn gezin, mijn verschillende banen, mijn vriendenkring – alles zag ik vanuit die overtuiging. Altijd was ik bezig met de verwachtingen en meningen van anderen om te bekijken hoe ik daaraan kon voldoen. Wat ik zelf wilde, was van minder belang. Ondertussen deed ik wel stoer. Pffft, doodvermoeiend. Het gaf na verloop van tijd rare bijwerkingen zoals een akelige onderhuidse boosheid en angst voor van alles en nog wat. En het werd steeds moeilijker om m’n mening te geven.
Het heeft heel wat jaren, een burn-out en veel gesprekken gekost voor ik dit mechanisme in mijn eigen hoofd kon herkennen. En nog veel langer voordat ik begreep hoe ik het op kon lossen.
Mijn oplossing: inzicht in ongelijkwaardige communicatie
En nou komt ie: de Dramadriehoek heeft me daar enorm bij geholpen. Het brengt heel eenvoudig en helder in beeld hoe ongelijkwaardigheid in relaties en communicatie werkt en hoe je zelf het spelletje meespeelt. Het geeft inzicht in relatief kleine oneffenheden in relaties en communicatie – die toon waarop je collega zijn gelijk haalt, kriebels krijg je ervan! – maar ook grotere thema’s, zoals waarom je het zo moeilijk vindt om hulp te vragen. Of in de aandacht te staan. Of waarom het zoveel makkelijker is om ja te zeggen dan nee.
In het gesprek met de marketingmannen realiseerde ik me dat ik heel graag mijn kennis van de Dramadriehoek wil delen met iedereen die hier wat aan kan hebben en het interessant vindt. En ik wil vertellen over de Heldere Driehoek: een fijn, concreet en direct toe te passen stappenplan waar je echt wat aan hebt.
Op 10 oktober 2018 organiseer ik een ochtend voor alle geïnteresseerden in de Dramadriehoek en de Heldere Driehoek. Je bent van harte welkom.
