Hele leuke mevrouw neemt het woord. Ze is jong in voorkomen, open, slim. Ze vertelt over zichzelf: 56 jaar en werkzaam bij een grote gemeente als projectleider. Man, zoon van 17. Gewoon, een heel leuk leven. Zit lekker in haar vel. Werk gaat goed en privé loopt lekker.

Tien jaar geleden werkte ze ook als projectleider – bij een andere werkgever. Druk-druk-druk om alle lijntjes te verbinden en alle belangen te behartigen. Ze is er goed in, ze floreert.

Maar bij terugkomst na de zomervakantie van 2007 is het anders. Het lijkt wel of niets meer vanzelf gaat, alles lijkt teveel. Slapeloze nachten, piekeren, grote onzekerheid. Angst en paniekaanvallen. Grote onrust. En somber! Als je denkt dat je depressief bent met af en toe een sombere dag: vergeet het. Die somberheid waar zij het over heeft, is een alles omvattende grijze loodzware somberheid die zwaar op je drukt en met geen mogelijkheid van zijn plaats gaat. Een depressie.

Dit kon ze no way niet in haar eentje aan. Het werd oncontroleerbaar. Haar familie was doodsbang dat zij zichzelf iets zou aandoen. Een vrijwillige opname op de PAAZ volgde. Helaas bracht dit geen verbetering. Haar man en haar broer zagen het alleen maar bergafwaarts met haar gaan en kregen het – met volharding – voor elkaar om een second opinion te laten uitvoeren in een academisch ziekenhuis. Uiteindelijk vond men daar dé oplossing: electroshocktherapie. Zeven weken lang, twee keer per week, kreeg zij electrische schokken toegediend. En hoewel er geen wetenschappelijke verklaring voor is: het werkte! Elke week knapte ze meer op en na een paar maanden was ze weer de oude.

Ze was beter. Fantastisch.

Dan: de terugkeer naar haar werk. Eerst maar eens een paar keer langs voor een kopje koffie. Het ongemak: collega’s die wegduiken als ze haar zien. Collega’s die er in het contact juist een extra hartelijk schepje bovenop doen. Allebei niet lullig bedoelt – dit is gewoon ongemak! Het is tenslotte niet hetzelfde als je been breken: je bent ZIEK IN JE HOOFD. En dat is het stigma waar je het mee moet doen.

Sinds 2007 gaat het goed. Ze is van werkgever veranderd (nee, bij haar sollicitatie niet gezegd wat haar is overkomen, is ze nog dagelijks blij om) en heeft een goede baan als projectleider. Steekt absoluut niet onder stoelen of banken wat haar is overkomen. Iedereen mag weten dat dit een kwetsbaarheid is die zij met zich meedraagt. Het is gewoon haar zwakke plek.

Te veel stress is voor niemand goed. Je zwakke plek wordt het eerst geraakt. Voor de een is dat iets fysieks als rugklachten of maagklachten, voor de ander is het psychisch. Een angststoornis of een depressie kan het gevolg zijn.

Zij pleit voor meer begrip en kennis over psychische aandoeningen. Zodat het stigma eraf gaat en ieder kan leven met de (on-)mogelijkheden die er zijn. Stigmatisering leidt tot onzekerheid, buitensluiting en discriminatie. En het wordt moeilijker om een ‘normaal’ leven te leiden, thuis en op het werk.

Zij is ervaringsdeskundige: zie hoe gewoon (en) leuk ze is!

Het kan ons allemaal overkomen.

Aanleiding voor dit stukje:

Gisteren zagen we de solo-voorstelling PAAZ gezien in het Parktheater in Eindhoven. Fantastisch stuk, echt een aanrader. De inleiding werd verzorgd door een van de ambassadeurs van Samen Sterk zonder Stigma. Zij vertelde haar verhaal, en dat heb ik hier naverteld. Het raakte me omdat het zo waar is: een psychische aandoening wordt vaak gezien als karakterzwakte. Of een teken van verminderde intelligentie. Of eens ziek, altijd ziek.

Samen sterk zonder Stigma wil het taboe op psychische aandoeningen doorbreken met als doel discriminatie uitbannen van mensen met een psychische kwetsbaarheid.